KreuArt

5 gjërat që nuk duhen humbur kur vizitoni Përmetin

Sa herë që dikush na pyet se cilin vend në Shqipëri kemi shijuar më shumë, përgjigjja jonë është Përmeti! I ndodhur mes qyteteve të njohura si Saranda, Gijrokastra apo Korça, gjeni këtë qytet të vogël shqiptar. Megjithatë, nuk duhet ta nënvlerësoni “qytetin e trëndafilave”.  Përmeti, me popullsinë e tij prej 13.000 banorësh, mund të mos ketë euforinë e një qyteti të madh, por ofron një natyrë që të le pa frymë.

Ndodhet në fund të malit madhështor i quajtur Mali i Dhëmbelit në një luginë të bukur, buzë lumit të egër Vjosë.  Në këtë zonë, ju mund të shihni diversitetin e pasur të Shqipërisë pa udhëtuar larg: kodra të buta të rreshtuara me vargmale të mrekullueshme malore, biodiversitet të pyjeve, të rrethuar nga livadhe me lule, lumenj të zhurmshëm që rrjedhin pranë burimeve termale, ndërtesa historike dhe ushqime të mrekullueshme.  Dhe e fundit, por jo më pak e rëndësishme, njerëzit më të sjellshëm që ekzistojnë.

Për shkak të peizazhit të tij të larmishëm, Përmeti tërheq entuziastë të aktiviteteve në natyrë dhe të alpinizmit, si dhe urbanët që kërkojnë qetësi nga jeta e zhurmshme e qytetit.  Për të marrë një pushim nga përditshmëria juaj, Përmeti është vendi ku duhet të jeni!
Mund të bëni një zhytje relaksuese në burimet e ngrohta ose një hedhje frekuese në Vjosë, shëtitje, ecje në malore me biçikletë ose rafting, të vizitoni vendet kulturore ose të eksploroni ushqimin e pjatave tradicionale. Përmeti të rrëmben!  Është e vërtetë ajo që thonë vendasit: “Me përjashtim të detit, Përmeti ka gjithçka”.

Për të zbuluar shumëllojshmërinë e thesareve të fshehura të Përmetit, mund të kaloni lehtësisht javë të tëra në këtë zonë. Ne u përpoqëm ta kufizojmë atë në 5 vendet kryesore që patjetër duhen parë!

Më e mira për ta nisur ditën është duke u ngjitur në pikën historike të Përmetit, Guri i Qytetit.  Në majë të këtij shkëmbi të lirë gjigant, i cili është 42 m i lartë, ju keni pamjet më të mira 360° të qytetit.  Por nuk është për t’u frikësuar, ju thjesht duhet të “ngjisni” shkallët deri në ndalesën ku mund të shikoni gjithçka. Për të vazhduar në jug, në bulevardin e sapondërtuar drejt qendrës së qytetit, do të haseni në një shtëpi prej guri të ruajtur mirë  që nga koha osmane dhe në parqe të bukura.  Në qendër, shumë dyqane të vogla shesin ushqime vendase si ‘Gliko’, një komposto e bërë nga shumë fruta dhe perime të ndryshme. Familjet vendase ruajnë thesaret gastronomike të vendit si verërat e shkëlqyera (nga rrushi i bardhë), rakinë, mjaltin dhe produktet e qumështit.  E mira është ta përfundoni ditën duke vizituar një nga restorantet e shumta të qytetit me ushqim tradicional.

Një nga thesaret më të bukura të Shqipërisë ndodhet 13 kilometra jashtë Përmetit.  Burimet termale të Bënjës referohen shpesh nga vendasit tek “vaska e Përmetit”.  Në fundjavë familjet dhe miqtë mblidhen për të shijuar efektet shëruese të pishinave termale.  Çdo vit numri i turistëve që vizitojnë këtë vend të veçantë është në rritje.  Nuk është çudi, pasi vendi i Llixhave të Bënjës duket pothuajse surreal me bukurinë e tij.  Ndërsa zhyteni në një nga tetë pishinat, ju keni një pamje mahnitëse të natyrës përreth: një kanion i madh, një lumë i gjerë dhe një kreshtë malore e mbuluar me borë.  Dhe aty ndodhet edhe ura e ruajtur mirë që nga osmanët ‘Ura e Katiut’ e cila ia vlen të vizitohet më vete.  Ambienti piktoresk me urën e gurtë që të çon përtej lumit, te pishina termale me avull që ka në sfond një varg masiv malor e bën një vend të njohur fotografish.

Larja në pishina me squfur është relaksuese dhe ka efekte pozitive shëndetësore.  Me një temperaturë uji që varion nga 26-32 °C, burimet mund të ndihmojnë me sëmundjet kronike reumatike dhe kardiovaskulare, sëmundjet e stomakut dhe problemet e lëkurës.  Mjekët rekomandojnë të qëndroni në ujë të ngrohtë për të paktën njëzet minuta.  Pishina më e madhe dhe më e thellë ndodhet pikërisht jashtë urës.  Këtu mund të notoni, të uleni nën ujëvarën buzë lumit ose të shijoni një BBQ në terrenin përreth.

Ju sugjerojmë të ecni lart lumit në kanionin e Lëngaricës për rreth 2.5 kilometra nëse ndiheni më aventurier.  Në atë shëtitje piktoreske, nuk do të hasni vetëm në pishina të tjera termale, por do të shihni edhe shkëmbinj magjepsës të gdhendur nga uji si dhe shpella.  Në disa prej tyre, madje mund të zbuloni disa piktura murale parahistorike.

Lugina e Vjosës në zonën e Përmetit është kthyer në një mekë për alpinistët dhe çiklistët malorë në verë dhe alpinistët e skijimit gjatë dimrit.  Në vitet e fundit, janë krijuar shtigje ecjeje së bashku me botimin e guidave për ecje.  Eksplorimet tona më të preferuara janë:

Ujëvara e Sopotit

Një shëtitje e shkurtër por mahnitëse që përfundon në një kaskadë të zhurmshme.

Maja e Dhëmbelit

Turneu i gjatë dhe në këtë mënyrë mjaft sfidues, shpërblen me pamje mahnitëse të luginës.

Parku Kombëtar Bredhi i Hotovës

Ky park kombëtar quhet edhe “mushkëria e Shqipërisë”.  Bukuria e tij përbëhet nga pemë shekullore.  Ka shumë shtigje në të cilat mund të eksploroni këtë zonë të mbrojtur.

Zagoria-Lugina

Ky udhëtim shumë-ditor ju nxjerr nga rruga e rrahur.  Peizazhi gati përrallor eksplorohet më së miri gjatë qëndrimit në një nga bujtinat e shumta.  Shkathtësitë e gatimit të mikpritësve e bëjnë atë një udhëtim kulinar.

Vjosa është një pasuri natyrore kombëtare.  “Mbretëresha e lumenjve” e pazbutur dhe me rrjedhje të lirë kalon si një fjongo 190 km në të gjithë jugun e Shqipërisë.  Vjosa është lumi i fundit i egër, i gjallë në Evropë.  Karakterizohet nga kanione të bukura, pjesë lumore të gërshetuara, ishuj, harqe dhe shtrirje gjarpëruese.  Ky lumë i larmishëm është i përsosur për rafting me ujë natyral dhe kajak.  Seksionet më të bukura janë rreth Përmetit (për shembull kanioni i Këlcyrës).  Nëse dëshironi të provoni këtë sport emocionues, ka mjaft operatorë turistikë në zonë.

Në shikim të parë nuk do ta besoni se Kisha e Shën Mërisë në Leusë është një nga kishat më interesante dhe më të habitshme të Shqipërisë.  Ndodhet në një lëndinë pylli vetëm dy kilometra jashtë Përmetit në fshatin malor Leusë, i fshehur pas pemëve të larta.  Madhështia e kishës zbulohet vetëm pasi prifti i sjellshëm hap portat e saj.  Brendësia e kishës është e mbushur me afreske unike, fantastike dhe shumëngjyrëshe që datojnë në shekullin e 17-të.

Nuk duhet të humbisni gjithashtu kishën me kryq në shesh, Kosina e Shën Mërisë, dhjetë kilometra në veri të Përmetit.  Pjesa e jashtme e saj është mahnitëse pasi ka mure me tulla me ngjyrë të kuqe si mozaik.  Ju mund ta dalloni këtë lloj arkitekture edhe tek Kisha Shën Triadha, një pamje e famshme në Berat, që duket e ngjashme.  Ne, megjithatë, do të thoshim se ajo e Përmetit është më e bukur.

PËR NE

Ne jemi Thomas dhe Regina, një çift austriak që udhëtojnë nëpër botë me furgonin tonë “edelweiss”.  Shqipëria na ka vjedhur zemrat. Ne shëtitëm për tre muaj nëpër këtë vend të larmishëm dhe të bukur dhe ramë në dashuri me njerëzit jashtëzakonisht të sjellshëm, ushqimin e shijshëm dhe peizazhin mahnitës.  Në Përmet qëndruam tre javë, koha më e gjatë që kemi kaluar deri më tani në një vend.  Instagram: @edelweiss.on.the.road

  ©copyright Botuar në BORDO, Mars 2022

 

Tags:

Home Art

Bordo
Shtator - No.63

SHKARKO VERSIONIN PDF