Mjeku nga Massachusetts, Duncan MacDougall, u përpoq t’i përgjigjej pyetjes në fillim të viteve 1900 në një nga eksperimentet më të famshme metafizike deri më sot. Duke përdorur gjithsej gjashtë trupa njerëzish që vdiqën nga tuberkulozi, ai u përpoq, në thelb, të peshonte shpirtin. Pas përfundimit të një eksperimenti të vogël por të matshëm, MacDougall arriti në përfundimin se shpirti i njeriut peshonte rreth 21 gram, thote TCH. Në fillim, gjetjet e MacDougall tingëllojnë të pabesueshme, veçanërisht për kohën kur ai po kryente këto eksperimente! Jo vetëm që sugjeron se ka një shpirt, por edhe se është disi i prekshëm. Megjithatë, skeptikët kanë vënë në dukje disa të meta, për shembull: Gjetjet e publikuara të MacDougall nuk përmendën trupat e vdekur që nuk shfaqën humbje peshe. Çdo humbje peshe që ai regjistroi mund t’i atribuohet thjesht faktorëve fiziologjikë (p.sh., avullimit).
A ka studiuar dikush tjetër se ku shkon shpirti kur vdes? Filozofët dhe neuroshkencëtarët kanë ngritur teori të panumërta, disa konfirmojnë ekzistencën e shpirtit, e ndërsa të tjera e mohojnë atë.
Anesteziologu dhe profesor në Universitetin e Arizonës, Dr. Stuart Hameroff dhe fizikani britanik Sir Roger Penrose, kanë propozuar një teori të ndërgjegjes të quajtur Reduktimi i Orkestruar Objektiv (aka Orch-OR). Teoria e tyre Orch-OR sugjeron që brenda neuroneve tona, kemi mikrotubula të neuroneve të trurit që potencialisht, ndër të tjera, mund të mbajnë kujtime (d.m.th., informacionin kuantik) në një nivel nënatomik.
Ekspertët: Nuk ka vdekje të ndërgjegjes, vetëm vdekje të trupit
Kur diskutoni gjithçka, por veçanërisht çështjet e shpirtit dhe ekzistencës, përkufizimet janë jashtëzakonisht të rëndësishme. Pra, për qëllimin e shpjegimit të teorisë së Hameroff dhe Penrose, ne po supozojmë se si vetëdija njerëzore ashtu edhe shpirti njerëzor mund të jenë e njëjta gjë.
Nëse dikush vdes përkohësisht, sipas Penrose, të gjitha ato kujtime që mbahen nga mikrotubulat në trurin tuaj lëshohen në univers. Siç raportohet nga Express, “nëse një person ringjallet, informacioni kuantik kanalizohet përsëri në mikrotubula dhe kjo është ajo që krijon një përvojë afër vdekjes”.
Në dokumentarin “Through the Wormhole”, Hameroff e shpjegon pak më tej në terma njerëzorë. Le të themi se zemra ndalon së rrahuri, gjaku ndalon të rrjedhë, mikrotubulat humbasin gjendjen e tyre kuantike. Informacioni kuantik brenda mikrotubulave nuk shkatërrohet, nuk mund të vritet dhe thjesht shpërndahet në univers.
“Nëse pacienti ringjallet, ky informacion kuantik mund të kthehet në mikrotubula dhe pacienti thotë ‘Kam pasur një përvojë afër vdekjes.’ Nëse ata nuk ringjallen dhe pacienti vdes, është e mundur që ky informacion kuantik mund të ekzistojë jashtë trupit, ndoshta pafundësisht, si shpirt”, tha Hameroff.
Me fjalë të tjera, sapo të vdisni, vetëdija/shpirti juaj mund të kthehet në univers dhe kështu, të mos vdesë! Të paktën, teoria e ndërgjegjes së dy shkencëtarëve është emocionuese për t’u menduar. Për këdo që beson se ne jemi më shumë se një grumbull atomesh që kërcejnë qëllimisht nga njëri-tjetri, kjo është një nga shumë teoritë që ofron pak shpresë.
Gjithsesi teoritë nuk barazohen me të vërtetën. Me siguri, shpirti (sido qoftë përkufizimi i tij i vërtetë) duket i paaftë për t’u vërtetuar ose hedhur poshtë tërësisht nga shkenca.